طرح موضوع خروج آموزش و دانشگاههای علوم پزشکی از زیرمجموعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و ادغام با وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ادغام با دیدگاههای موافق و مخالف روبه رو شده است؛ عده ای معتقدند توسعه علمی کشور در گروی ارتباطات میان رشته ای است و شماری این ادغام را به ضرر آموزش پزشکی و سلامت کشور عنوان می کنند.
عده ای بر این باورند که آموزش پزشکی باید با وزارت علوم ادغام شود. استدلال این گروه نیز الگوی برداری از توسعه علمی در سایر کشورها بر اساس مشارکت و همکاریهای میان رشتهای است. آنان عنوان میکنند؛ در بسیاری از دانشگاههای بزرگ دنیا حوزه پزشکی و غیرپزشکی در کنار یکدیگر قرار میگیرند؛ چرا که علوم و آموزش عالی قابل تفکیک نیست. از این رو میتوان از این الگوی موفق در آموزش عالی کشور بهره برد.
ترجیح دهندگان ادغام آموزش پزشکی در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری میگویند آموزش و پژوهش مقولههایی هستند که در کنار فعالیتهای میان رشتهای مرزهای خود را از دست میدهند. از این رو امکان تفکیک و جداسازی بخشهای آموزشی در حوزه آموزشی عالی غیرممکن است.
اما مخالفان نظارت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بر آموزش پزشکی معتقدند چنین ادغامی به نفع آموزش عالی کشور نبوده و برخلاف آنچه موافقان گمان میکنند، ادغام این حوزه نه تنها مشکلات آموزش عالی را حل نمیکند، بلکه باعث افت کیفیت آموزش عالی در حوزه سلامت و پزشکی میشود.
مخالفان ادغام آموزش پزشکی در وزارت علوم بر این موضوع که فعالیت دانشگاههای علوم پزشکی زیر نظر وزارت بهداشت به نفع سلامت مردم است و اساتید دانشگاه را وارد مسائل درمانی جامعه میکند، اصرار میورزند.
اکنون به رغم تمام مخالفت و موافقتها با ادغام علوم پزشکیها و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس از بررسی این موضوع خبر میدهند. این در حالی است که برخی اعضای کمیسیون آموزش مجلس نیز نظارت وزارت علوم بر آموزش پزشکی در کشور را بر ادامه فعالیت این بخش در بدنه وزارت بهداشت ترجیح میدهند.
ات علوم
** لزوم پیروی از نمونه پلتفرمی در آموزش عالی
در همین زمینه محمدمهدی زاهدی عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس و نماینده مردم کرمان در گفت وگو با خبرنگارما بر لزوم شکل گیری ارتباطات میان رشتهای تاکید و عنوان کرد که تغییر متولی آموزش پزشکی در کشور به این مساله کمک میکند.
وی با تاکید جدی بر شکل گیری ارتباط میان رشتهای و ترجیح ادغام علوم پزشکی در وزارت علوم عنوان کرد: هنوز طرحی مبنی بر ادغام آموزش پزشکی در وزارت علوم در کمیسیون آموزش و تحقیقات مطرح نشده است، اما آموزش عالی باید پلتفرمی یا سکویی وارد ادبیات آموزش عالی کشور شود.
زاهدی گفت: آموزش عالی در دنیا به سمتی حرکت میکند که جدایی و ادغام در آن معنا نمییابد و علوم بین رشته ای چنان به یکدیگر نزدیک و کاربردی شدهاند که راهی برای جدایی آنها وجود ندارد. به عبارتی دنیای علم دنیایی از جریانات و تحقیقات بین رشتهای است.
وی با اشاره به لزوم تعامل بخشهای پزشکی کشور عنوان کرد: در حوزه پزشکی نیز تخصصها از یکدیگر جدا نیستند و گاهی برای تشخیص تشکیل و همکاری با رشتههای مختلف لازم است. بسیاری از رشتهها نظیر مهندسی پزشکی، پزشکی هوشمند و غیره نیز در بسیاری از موارد پژوهشی باید با یکدیگر همراه باشند.
به گفته این نماینده مردم در مجلس، دنیای پیچیده علمی نیازمند هماهنگی میان رشتههای دانشگاهی است. از این رو در آموزش عالی کشور نیز باید چنین هدفی را در پیش گرفت.
زاهدی در باره ارتباط دانشگاههای علوم پزشکی با وزارت علوم، تحقیقات و فناوری عنوان کرد: اینکه دانشگاههای علوم پزشکی به وزارت علوم بازگردند یا جدا از آن به فعالیت خود ادامه دهند، چندان مساله مهمی نیست بلکه مهم لزوم همکاری تنگاتنگ است؛ چرا که اگر همه دانشکدههای پزشکی دانشگاهها در یک مجموعه فعالیت کنند امکان رشد سریعتر و پیشرفت امور و فعالیتها بیشتر است.
وی افزود: در استانی مانند تهران، دانشگاههای علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی و غیره زیر نظر یک مدیریت همراه با سایر دانشکدهها بهتر مدیریت میشوند؛ حتی در صورتی که این جداسازی ادامه داشته باشند باید ارتباطی تنگاتنگ میان آموزش عالی و پژوهش آموزش عالی شکل گیرد.
** آمیختن علوم پزشکیها با وزارت علوم در دست بررسی است
میرحمایت میرزاده گرمی دیگر عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نیز اظهار کرد: موضوع ادغام در یکی از جلسات کمیسیون مطرح و به مرکز پژوهشهای مجلس محول شد.
وی با اشاره به آماده سازی طرحی در این باره عنوان کرد: مرکز پژوهشها نیز در حال بررسی معایب و مزایای این موضوع است تا اگر بررسیها مورد تأیید قرار گرفت به صحن علنی مجلس ارجاع شود.
میرزاده با اعلام موافقت خود با این ادغام تاکید کرد: متولی آموزش در کشور باید یک وزارتخانه باشد. اگر قرار است آموزش پزشکی زیر نظر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به فعالیت خود ادامه دهد، آنگاه فنی و مهندسیها یا هر یک از گروههای دیگر نیز باید زیر نظر وزارتخانه مرتبط خود فعالیت کنند.
وی در پاسخ به گروهی از مخالفان که پزشکی را به دلیل سر وکار داشتن با جان انسانها پراهمیت قلمداد میکنند، گفت: سایر رشتهها مانند معلمی یا عمران و مهندسی نیز با جان انسانها سر و کار داشته و به همان اندازه از اهمیت برخوردار هستند.
این نماینده مجلس با اشاره به دیگر استدلال مخالفانِ خروج علوم پزشکی از زیر نظر وزارت بهداشت مبنی بر گذراندن طرح پزشکی در بیمارستانها عنوان کرد: دانشجویان سایر رشتهها نیز مجبور به گذراندن طرح و کارآموزی در محیطهای کاری مانند کارخانه، کارگاه و محیطهای اداری و کاری هستند. از این رو نمیتوان چنین تفکیکی برای رشتهها قائل شد.
به گفته میرزاده، حضور پزشکان به عنوان اعضای هیأت علمی در دانشگاهها نیز از دیگر دلایلی است؛ بر لزوم همکاری دانشگاههای علوم پزشکی زیر نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تاکید می کند.
پرواضح است بحث جدا شدن آموزش پزشکی از بدنه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و ادغام در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری موضوعی است که نیازمند بررسیهای دقیق و کارشناسانه است. اجرایی ساختن چنین تصمیمی بررسی نظرات تمامی موافقان و مخالفان و سنجش همه جانبه ابعاد و پیامدها را میطلبد. اکنون باید منتظر نتیجه بررسیهای مرکز پژوهشهای مجلس ماند و تا آن زمان موافقان و مخالفان هر دو وزارتخانه و مسئولان حاضر در بدنههای آموزش علوم پزشکی به بیان دیدگاههای خود در این زمینه بپردازند.